Công ước viên 1980 về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế của Liên hợp quốc ra đời đã tạo nhiều cơ hội cho quá trình giao thương. Bởi mua bán hàng hóa là hoạt động thường nhật tạo nên thị trường và phát triển kinh tế. Ngoài ra mua bán hàng hóa quốc tế còn tác động đến các ngành hàng hải, thị trường tài chính và đặc biệt là pháp luật. Do đó cần có hệ thống điều ước quốc tế quy định về hợp đồng khi diễn ra hoạt động mua bán giữa các quốc gia.
Sự ra đời của công ước viên 1980 về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế
Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế tiếng Anh là Contracts for the International Sale of Goods. CISG 1980 là tên viết tắt của công ước viên 1980 về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế của Liên hợp quốc. Ngày 11/04/1980 công ước này được ký tại Áo với sự tham gia của rất nhiều quốc gia. Hiệu lực của công ước bắt đầu sau khoảng 2 năm kể từ ngày ký, từ 01/01/1988. Công ước viên 1980 được soạn bởi các luật sư từ khắp các quốc gia trên thế giới. UNCITRAL – Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế của Liên hợp quốc là đơn vị bảo trợ cho công ước này.
Đây là một trong số những công ước được áp dụng trên phạm vi rộng rãi nhất. Mục đích ra đời của công ước CISG 1980 là để điều chỉnh các quan hệ hợp đồng xảy ra trong quá trình các nước mua bán, trao đổi hàng hóa. Nó điều chỉnh khoảng 2/3 các giao dịch thương mại hàng hóa trên thế giới.
CISG 1980 đưa ra những quy phạm được các quốc gia thuộc các hệ thống pháp luật và kinh tế khác nhau chấp nhận. Trước kia có 74 nước tham gia, thống kê đến cuối năm 2015 có tổng cộng 84 thành viên. Việt Nam cũng là thành viên của công ước, hiệu lực bắt đầu từ ngày 01/01/2017. Đây chính là cơ hội để nước ta hoàn thiện hệ thống pháp luật, giao dịch xuất nhập khẩu thuận lợi hơn. Đặc biệt là tiết kiệm chi phí, thời gian khi thực hiện xuất nhập khẩu hàng hóa. Hơn nữa còn dễ dàng chọn được luật phù hợp, ít tốn kém mà thủ tục gia nhập đơn giản.
Nội dung của công ước viên 1980
Công ước có 101 điều khoản khác nhau với 4 phần chính với những khuôn mẫu hiện đại.
Phần 1: Phạm vi áp dụng & những quy định chung
Phần 2: Thành lập hợp đồng
Phần 3: Thực hiện hợp đồng
Phần 4: Những quy định khác
Công ước có những nguồn luật áp dụng nhằm hạn chế những tranh chấp, khó khăn khi tiến hành ký hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Tất cả các bên có trụ sở thương mại tại các quốc gia tham gia công ước đều phải áp dụng quy định CISG 1980.
Phạm vi áp dụng
Đối với các quốc gia là thành viên của CISG 1980 khi có hợp đồng mua bán hàng hóa cần tuân thủ công ước viên này. Trường hợp theo quy tắc tư pháp quốc tế thì áp dụng công ước viên 1980 của nước thành viên. Nếu đã xác định phạm vi áp dụng của công ước này thì tất cả các thông tin về tính chất dân sự/ thương mại của hợp đồng. Hay quốc tịch của các bên tham gia đều không được nhắc đến hay xem xét.
Các hàng hóa sau không thuộc công ước viên 1980 hàng hóa để thi hành luật, hàng hóa bán đấu giá, văn kiện ủy thác. Cùng với các loại cổ phần, cổ phiếu, chứng từ, tiền tệ, chứng khoán đầu tư, điện năng. Bao gồm cả các hàng hóa dùng cho nội trợ, cá nhân & gia đình, điện năng, tàu thủy, máy bay,… Đặc biệt không áp dụng với hàng hóa chế tạo/ sản xuất và hợp đồng có một bên là cung ứng lao động & dịch vụ.
Nội dung điều chỉnh
Công ước viên 1980 điều chỉnh về việc giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa giữa các bên, cụ thể là các quốc gia thành viên. Đồng thời cũng điều chỉnh quyền và nghĩa vụ của họ phát sinh qua hợp đồng. Hình thức của hợp đồng thông qua công ước này không bị ràng buộc.
Dù áp dụng với hợp đồng mua bán giữa bên mua và bên bán có địa điểm kinh doanh tại các nước thành viên. Nhưng trong CISG 1980 cũng có sự nhất quán về tự do hợp đồng, các bên tham gia có quyền đưa ra các quy định khác. Theo đó việc chấm dứt, sửa đổi hợp đồng các bên có thể tự thỏa thuận với nhau bằng nhiều hình thức.
Chi tiết Công ước viên 1980 xem tại đây:
https://tttp.toaan.gov.vn/webcenter/portal/tttp/chi-tiet-dieu-uoc?dDocName=TAND025596
Công ước này cực kỳ hữu ích, là luật thương mại có tính chất hiện đại. Tuy nhiên phù hợp với cả các pháp luật truyền thống với những điều khoản, biện pháp riêng. Khi tham gia giao dịch quốc tế hầu như các nước đều phải thông qua CISG 1980. Vì công ước viên 1980 dựa trên các đạo luật quốc gia để xây dựng nên khá quen thuộc. Thực dụng, dễ hiểu là tiêu chí soạn thảo của công ước viên 1980 nên vô cùng dễ dàng khi áp dụng.
Công ước viên 1980 về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế là một mô hình hữu ích đối với các nước đang xem xét về luật hợp đồng. Có rất nhiều quốc gia tham gia công ước này, điều đó mang đến luật mua bán quốc tế rất hiệu quả.
